Hụt hơi, khó thở sau sinh là gì?

Hụt hơi và khó thở sau sinh là hiện tượng mà mẹ cảm thấy khó khăn trong việc thở hoặc cảm thấy không đủ không khí để thở, ngay cả khi đang nghỉ ngơi hoặc thực hiện các hoạt động nhẹ nhàng. Hiện tượng này có thể xảy ra do nhiều nguyên nhân khác nhau, bao gồm thay đổi nội tiết tố, mệt mỏi, căng thẳng, và đặc biệt là thiếu máu thiếu sắt sau sinh.

Hụt hơi và khó thở sau sinh có thể biểu hiện qua nhiều triệu chứng khác nhau, bao gồm:

• Cảm giác khó thở: Cảm thấy không đủ không khí khi hít thở, giống như bị thiếu oxy, ngay cả khi không làm việc nặng.
• Thở gấp: Nhịp thở trở nên nhanh và nông, thường không sâu và không thoải mái.
• Mệt mỏi: Cảm giác mệt mỏi kéo dài, không chỉ sau khi hoạt động mà còn khi nghỉ ngơi.
• Hoa mắt, chóng mặt: Kèm theo khó thở có thể là triệu chứng hoa mắt, chóng mặt, đặc biệt khi đứng dậy đột ngột hoặc thay đổi tư thế.
• Đau ngực: Một số phụ nữ có thể cảm thấy đau hoặc khó chịu ở vùng ngực khi thở.
• Xanh xao: Da có thể trở nên nhợt nhạt hoặc xanh xao, do thiếu oxy và tuần hoàn máu kém.
• Đánh trống ngực: Cảm giác tim đập nhanh hoặc không đều, đôi khi có thể cảm thấy như tim bỏ nhịp.

Những triệu chứng này có thể xuất hiện đơn lẻ hoặc cùng nhau và có thể thay đổi tùy theo mức độ nghiêm trọng. Nếu không được chú ý và điều trị kịp thời, tình trạng này có thể dẫn đến nhiều biến chứng nguy hiểm cho sức khỏe của người mẹ. Do đó, khi gặp phải các triệu chứng trên, mẹ cần tìm kiếm sự tư vấn và hỗ trợ từ các chuyên gia y tế.

Hụt hơi khó thở sau sinh nguyên nhân do đâu?

Thay đổi nội tiết tố

Sau khi sinh, cơ thể phụ nữ trải qua những biến đổi nội tiết tố mạnh mẽ. Mức độ estrogen và progesterone, hai hormone chính điều chỉnh nhiều chức năng trong cơ thể, giảm đáng kể. Sự sụt giảm đột ngột này có thể gây ra nhiều vấn đề về hô hấp. Hormone estrogen có vai trò quan trọng trong việc giữ cho cơ thể và phổi hoạt động bình thường. Khi nồng độ estrogen giảm, khả năng giãn nở của phổi cũng có thể bị ảnh hưởng, dẫn đến cảm giác khó thở.

Ngoài ra, hormone progesterone, vốn giúp duy trì thai kỳ, cũng có ảnh hưởng đến trung tâm hô hấp trong não. Sự giảm sút progesterone sau sinh có thể làm thay đổi cách cơ thể điều hòa hơi thở, gây ra hiện tượng hụt hơi. Những thay đổi này không chỉ ảnh hưởng trực tiếp đến hệ hô hấp mà còn có thể gây ra những triệu chứng như mệt mỏi và cảm giác yếu ớt.

Mệt mỏi và căng thẳng

Chăm sóc trẻ sơ sinh là một công việc đòi hỏi nhiều sức lực và thời gian, thường xuyên dẫn đến tình trạng mệt mỏi và căng thẳng. Việc thức đêm chăm sóc con, cùng với những thay đổi trong cuộc sống và cơ thể sau sinh, dễ dàng khiến các bà mẹ rơi vào trạng thái kiệt sức. Sự mệt mỏi này không chỉ ảnh hưởng đến khả năng phục hồi của cơ thể mà còn tác động đến hệ hô hấp.

Khi cơ thể mệt mỏi, nhịp thở có xu hướng trở nên nông hơn, không đủ sâu để cung cấp đủ oxy cho cơ thể. Hơn nữa, căng thẳng tâm lý cũng có thể làm tăng nhịp tim và tạo ra cảm giác khó thở. Tình trạng này càng trầm trọng hơn nếu bà mẹ không có đủ thời gian nghỉ ngơi và chăm sóc bản thân.

Thiếu máu thiếu sắt

Một trong những nguyên nhân phổ biến và quan trọng nhất của hiện tượng hụt hơi, khó thở sau sinh là thiếu máu thiếu sắt. Trong quá trình mang thai và sinh nở, phụ nữ mất một lượng máu đáng kể, dẫn đến tình trạng thiếu sắt nếu không được bù đắp kịp thời. Sắt là khoáng chất thiết yếu giúp sản sinh hemoglobin, một protein trong hồng cầu có chức năng vận chuyển oxy từ phổi đến các tế bào trong cơ thể.

Khi thiếu sắt, cơ thể không sản xuất đủ hemoglobin, làm giảm lượng oxy được cung cấp cho các cơ quan và mô. Điều này dẫn đến cảm giác hụt hơi và khó thở, ngay cả khi không hoạt động mạnh. Thiếu máu thiếu sắt còn gây ra các triệu chứng khác như mệt mỏi, chóng mặt, và nhức đầu, làm giảm chất lượng cuộc sống của người mẹ sau sinh.

Tham khảo thêm: Dấu hiệu cảnh báo thiếu sắt sau sinh mẹ không nên chủ quan!

Do bệnh lý

• Suy tim sau sinh: Là tình trạng mà tim không thể bơm đủ máu để đáp ứng nhu cầu của cơ thể. Nguyên nhân có thể bao gồm tăng huyết áp thai kỳ, bệnh tim mạch tiềm ẩn hoặc biến chứng từ quá trình sinh nở. Triệu chứng suy tim bao gồm khó thở, đặc biệt khi nằm xuống, sưng phù ở chân, mệt mỏi, đánh trống ngực và ho khan. Nếu không được chẩn đoán và điều trị kịp thời, suy tim có thể dẫn đến các biến chứng nghiêm trọng.
• Rối loạn lo âu và hoảng loạn: Xuất phát từ những thay đổi hormone, áp lực chăm sóc trẻ sơ sinh và sự thiếu ngủ. Những tình trạng này có thể gây ra cảm giác lo lắng quá mức và sợ hãi vô cớ. Triệu chứng bao gồm khó thở, tim đập nhanh, cảm giác nghẹt thở, đổ mồ hôi nhiều, chóng mặt và cảm giác tách rời khỏi thực tế.
• Thuyên tắc phổi: Bệnh xảy ra khi một cục máu đông di chuyển đến phổi, gây tắc nghẽn mạch máu và làm giảm lượng oxy trong máu. Nguy cơ thuyên tắc phổi tăng cao sau khi sinh do các yếu tố như nằm nghỉ lâu và thay đổi về máu đông. Triệu chứng bao gồm khó thở đột ngột, đau ngực như dao đâm, ho ra máu, nhịp tim nhanh và cảm giác lo âu.
• Bệnh hen suyễn: Là một bệnh mãn tính gây viêm và hẹp đường dẫn khí. Sau sinh, các yếu tố như thay đổi hormone, căng thẳng và nhiễm trùng có thể làm cho bệnh hen suyễn trở nên tồi tệ hơn hoặc tái phát. Triệu chứng bao gồm khó thở, khò khè, ho, và cảm giác nặng ngực, đặc biệt vào ban đêm hoặc khi vận động.

Hiểu rõ những nguyên nhân này giúp các bà mẹ mới sinh và gia đình họ nhận biết sớm và xử lý kịp thời tình trạng hụt hơi, khó thở sau sinh. Việc này không chỉ cải thiện sức khỏe và chất lượng cuộc sống của người mẹ mà còn đảm bảo họ có thể chăm sóc con mình một cách tốt nhất.

Phòng ngừa hụt hơi, khó thở sau sinh

Thực hiện lối sống lành mạnh, nghỉ ngơi hợp lý, bổ sung chế độ dinh dưỡng phù hợp sẽ giúp bạn phòng ngừa tình trạng hụt hơi, khó thở. Dưới đây là những gợi ý dành cho bạn:

Lời khuyên về dinh dưỡng

• Bổ sung sắt và các vitamin cần thiết: Trong suốt thai kỳ và sau khi sinh, việc bổ sung sắt là rất quan trọng để ngăn ngừa thiếu máu thiếu sắt. Các thực phẩm giàu sắt như thịt đỏ, gan, rau xanh đậm, đậu và ngũ cốc nguyên hạt nên được bao gồm trong chế độ ăn uống hàng ngày. Ngoài ra, việc bổ sung vitamin C từ trái cây và rau quả như cam, chanh, dâu tây sẽ giúp cơ thể hấp thụ sắt tốt hơn. (Tham khảo thêm: Thiếu máu sau sinh nên ăn gì?)
• Ăn uống cân đối và đủ chất: Một chế độ ăn uống đa dạng và giàu dinh dưỡng sẽ giúp cơ thể phục hồi nhanh chóng sau sinh. Bổ sung đủ protein từ thịt, cá, trứng và các loại đậu, cùng với carbohydrate từ ngũ cốc nguyên hạt và chất béo lành mạnh từ dầu ô liu, quả bơ, và các loại hạt.
• Uống đủ nước: Duy trì đủ lượng nước trong cơ thể giúp cơ thể hoạt động hiệu quả, hỗ trợ tuần hoàn máu và giúp giảm nguy cơ táo bón sau sinh.
• Tránh các chất kích thích: Hạn chế hoặc tránh hoàn toàn việc sử dụng caffeine, rượu và các chất kích thích khác để bảo vệ sức khỏe tổng thể và đảm bảo đủ giấc ngủ.

Lối sống lành mạnh

• Tập thể dục đều đặn: Thực hiện các bài tập thể dục nhẹ nhàng như đi bộ, yoga hoặc bơi lội có thể cải thiện hệ hô hấp và tuần hoàn máu. Tập thể dục cũng giúp giảm căng thẳng và tăng cường sức khỏe tâm lý.
• Nghỉ ngơi và giấc ngủ đủ: Sau khi sinh, cơ thể cần nhiều thời gian để hồi phục. Việc ngủ đủ giấc và nghỉ ngơi hợp lý giúp giảm mệt mỏi và cải thiện chức năng hô hấp. Tìm sự hỗ trợ từ gia đình và bạn bè để có thời gian nghỉ ngơi đầy đủ.
• Quản lý căng thẳng: Sử dụng các kỹ thuật giảm căng thẳng như thiền, hít thở sâu, và tham gia các hoạt động thư giãn. Việc giữ cho tinh thần thoải mái giúp tăng cường sức khỏe tổng thể và ngăn ngừa các triệu chứng khó thở do lo âu.

Bên cạnh đó, mẹ cần kiểm tra sức khỏe sau sinh theo định kỳ để theo dõi sức khỏe và phát hiện sớm các dấu hiệu bất thường. Nếu cơ thể xuất hiện các triệu chứng như hụt hơi, khó thở, mệt mỏi, và chóng mặt kéo dài hoặc trở nên nghiêm trọng, cần tìm kiếm sự tư vấn y tế ngay lập tức.

Tìm hiểu thêm: Phụ nữ sau khi sinh cần kiêng những gì?

Tắm giặt và trang phục

Trong quá trình sinh nở, cơ thể tiết ra rất nhiều mồ hôi và chất thải dồn ứ ở lỗ chân lông, vì vậy không nên kiêng tắm. Tắm gội sớm làm sạch da, tẩy bỏ các tế bào chết và lớp bụi bẩn bám trên bề mặt da, giúp cơ thể sảng khoái, máu lưu thông tốt hơn.

Phải tắm bằng nước ấm, nơi kín gió. Có thể kết hợp tắm nóng lạnh – sau khi tắm nước nóng, nên tắm lại bằng 2 gáo nước thường – để tăng sự tuần hoàn máu và đẩy nhanh quá trình co cơ ở thai phụ.

Trường hợp bị rụng tóc sau sinh, các mẹ có thể cải thiện tự nhiên bằng việc thay đổi loại dầu gội trị rụng tóc, bổ sung các vitamin và khoáng chất cần thiết để giúp tóc khỏe đẹp, giảm gãy rụng và tóc con mọc hiệu quả hơn (xem thêm: Rụng tóc nhiều có bệnh gì không?)

Trong thời kỳ cho con bú, lượng mồ hôi tiết ra nhiều nên các bà mẹ trẻ cần tắm giặt thường xuyên, giữ cho cơ thể sạch sẽ. Nhiều bà mẹ mới sinh có thói quen mặc đồ màu tối với lý do để… sạch hơn. Tuy nhiên, nên mặc màu sáng, giúp dễ phát hiện ra vết bẩn. Màu sắc trang phục không chỉ làm bạn đẹp hơn mà còn mang lại cảm giác vui tươi cho mình và người thân.

Nhiệt độ phòng nghỉ lý tưởng cho cả mẹ và con là 25 độ C. Tuyệt đối không đốt than. Khí điôxít cacbon trong than sẽ làm thiếu ôxy và có thể gây ngạt thở, ngộ độc não.

Vận động và thể dục

Theo các bác sĩ khoa sản, trừ những phụ nữ bị băng huyết hay sinh khó, thì sau khi sinh 6 tiếng là có thể vận động được. Vài ngày sau khi cơ thể hết đau, thai phụ đã có thể bắt đầu với các bài tập vận động nhẹ nhàng như co duỗi tay, nằm ngửa co duỗi chân, thực hiện động tác đạp xe trong không khí, hít thở (hít sâu, đếm đến 8 thì từ từ thở ra).

Phụ nữ không vận động ngay sau khi sinh sẽ làm ứ trệ máu – nên nhớ, càng vận động sớm thì cơ thể càng sớm hồi phục.

Thể dục là cách tốt nhất để lấy lại vóc dáng sau khi sinh. Các hình thức thể dục phù hợp là đi bộ, lắc vòng, nhảy dây, bơi (sau khi đã hết sản dịch).

Sau sinh bao lâu mới được “gần” chồng?, Bà bầu, chu ý sau sinh, luu y sau sinh, sau sinh, ba bau, mang thai, mang bau, bao phu nu,
Sau sinh chị em nên ăn đồ mát để chống táo bón. (Ảnh minh họa)

Chống táo bón

Trong thời kỳ cho con bú, người mẹ cần ăn uống đầy đủ và đa dạng thực phẩm, đặc biệt là rau quả, trái cây tươi, chất đạm, chất béo (dầu thực vật). Sữa pha nóng là một trong những thức uống rất tốt cho bà mẹ nuôi con bú. Chỉ nên kiêng các gia vị cay, nóng như ớt, tiêu, tỏi và hạn chế các đồ uống có chất kích thích như trà, cà phê. Ăn các rau trái giúp nhuận tràng như thanh long, chuối, rau đay, mồng tơi, các loại canh khoai mỡ, khoai từ.

Nên uống đủ 2-2,5 lít nước mỗi ngày để cung cấp đủ nước cho cơ thể, kích thích sự tiết sữa và chống táo bón. Các loại thực phẩm giàu vitamin C như cam, chanh, sữa chua cũng góp phần làm sản dịch mau sạch.

Tránh thai trong thời kỳ cho con bú

Chỉ sau 1-1,5 tháng trứng sẽ rụng trở lại, nếu không có biện pháp ngừa thai thì sẽ bị vỡ kế hoạch. Phụ nữ cho con bú đúng 8 lần/ngày thì chu kỳ kinh có thể sẽ lùi lại 3-6 tháng.

Biện pháp tránh thai sau khi sinh thuận tiện nhất là dùng bao cao su. Bao cao su có chất bôi trơn, giúp quan hệ dễ dàng hơn, đồng thời ngăn không cho tinh trùng vào âm đạo, sẽ làm hạn chế sự viêm nhiễm âm đạo. Cách khác cũng được nhiều phụ nữ áp dụng là dùng thuốc viên tránh thai dành riêng cho phụ nữ sau khi sinh. Thuốc không ảnh hưởng tới chất lượng, mùi vị sữa cũng như sức khỏe của mẹ và con.

Bao lâu mới được “gần gũi” chồng?

Đây là câu hỏi làm nhiều bà mẹ trẻ phân vân. Chính vì sợ ảnh hưởng tới cơ thể, sợ đau… nên nhiều người chỉ dám bắt đầu chuyện chăn gối từ 4-6 tháng sau khi sinh. Trên thực tế với những ca sinh thường, sau khi sản dịch hết, cơ thể hồi phục là có thể có cuộc sống tình dục bình thường. Tình dục sau khi sinh còn là cách tập thể dục bên trong cơ thể, kích thích sự tuần hoàn máu.

Tuy nhiên, cần quan hệ nhẹ nhàng, cần nhiều sự âu yếm khi “khởi động” để tránh đau đớn, nếu có, cho phụ nữ . Không ít phụ nữ tỏ ra thất vọng vì sau khi sinh dường như chuyện chăn gối đã thay đổi. Điều này phần lớn do sự căng thẳng, hoặc do âm đạo sau khi sinh còn khô, giao hợp khó khăn…

Nếu bạn mới sinh con, chắc bạn hiểu rất rõ cảm giác bế con hay cho con bú tới mỏi cổ, đau vai gáy. Đây là vấn đề hoàn toàn bình thường và không có gì đáng ngạc nhiên. Để khắc phục tình trạng này, bài viết dưới đây chúng tôi sẽ hướng dẫn bạn 3 bài tập giảm đau vai gáy hiệu quả cho mẹ sau sinh!

Vì sao mẹ sau sinh hay bị đau vai gáy?

Không có gì đáng ngạc nhiên khi bạn bị đau cổ vai gáy sau khi sinh con. Điều này xảy ra do một số nguyên nhân thường gặp sau:

• Trong thời gian mang thai, bạn thường ngủ nghiêng một bên và điều này có thể làm tăng nguy cơ bị đau mỏi vai gáy. Bởi khi bạn nằm nghiêng, một bên vai sẽ bị đè xuống đệm, tạo ra sự lệch lạc và đau nhức.
• Thời gian mới sinh, bạn thường có xu hướng ôm con trong khi ngủ. Đây cũng là yếu tố góp phần làm tăng đau mỏi vai gáy.
• Nhiều bà mẹ có thói quen bế con và làm mọi việc bằng một tay. Theo thời gian, điều này có thể gây ra những động tác không đối xứng, vặn người, làm tăng nguy cơ bị mỏi vùng cổ vai sau khi sinh.

Xem thêm: Nguyên nhân gây rụng tóc nhiều sau sinh

3 bài tập giảm đau vai gáy hiệu quả cho mẹ

Lưu ý!

Chúng tôi hiểu, những bà mẹ mới sinh = không có nhiều thời gian. Chính vì thế, chúng tôi đã chọn ra 3 bài tập dễ thực hiện, không tốn nhiều thời gian mà vẫn giúp bạn thư giãn được cổ, ngực và vai gáy. Chỉ với 5 phút mỗi ngày tại nhà, tình trạng của bạn có thể được cải thiện đáng kể.

Lưu ý, nếu bạn bắt đầu một chế độ dinh dưỡng mới hoặc một bài tập mới, bạn vẫn nên hỏi ý kiến của bác sĩ trước khi thực hiện, nhất là nếu bạn chỉ vừa mới sinh em bé.

Bài tập 1

Bước 1. Đứng ở cửa, hai tay giữ vào khung cửa và bước lên trước 1-2 bước. Tay nên để cao hơn một chút so với eo.

Bước 2. Kiễng chân và kéo khung xương sườn về phía trước càng nhiều càng tốt, đồng thời giữ chặt khung cửa.

Lưu ý: Ngực phải là phần mở rộng nhất trên cơ thể. Thân trước tạo thành một đường thẳng. Đừng gù cổ và vai khi tập.

Giữ tư thế trong khoảng 10-20 giây rồi kéo người về. Lặp lại động tác khoảng 3-4 lần hoặc tùy theo mức bạn có thể chịu đựng được.

Bài tập 2

Bước 1. Ngồi trên ghế, chân rộng bằng vai hoặc bắt chéo chân trên sàn. Duỗi thẳng lưng, đồng thời thu vai về phía sau và hướng xuống dưới. Đặt lòng bàn tay phải của bạn về phía bên trái của đầu bạn.

Bước 2. Cẩn thận dùng lòng bàn tay kéo đầu hơi nghiêng về bên phải cho tới khi thấy một lực căng nhẹ. Đảm bảo rằng vai trái không được nâng lên với phần nghiêng của đầu.

Giữ tư thế trong khoảng 30 giây rồi quay lại tư thế ban đầu.

Bước 3 + 4. Đặt lòng bàn tay trái ở phía bên phải của đầu. Kéo nhẹ đầu để nghiêng đầu từ từ sang trái.

Giữ tư thế trong khoảng 30 giây rồi quay lại tư thế ban đầu.

Bước 5. Đặt cả hai tay ra sau đầu rôi kéo hai khuỷu tay của bạn gần vào nhau.

Bước 6. Dùng tay di chuyển cằm đến gần khe giữa của hai xương quai xanh. Giữ tư thế trong 30 giây rồi trở về tư thế ban đầu.

Không nâng vai. Hít thở và thả lỏng tay.

Bài tập 3

Bước 1. Ngồi trên ghế, đầu gối thẳng với bàn chân và thẳng lưng hoặc ngồi bắt chéo chân trên sàn (có thể kê bên dưới một chiếc ghế con để nâng mông cao lên).

Co khuỷu tay ra sau lưng, tay phải ôm lấy khuỷu tay trái và ngược lại.

Bước 2. Dùng sức của hai tay để kéo khuỷu tay của bạn về giữa cột sống và kéo hai bả vai vào gần nhau, sao cho không cong cột sống và phải mở rộng lồng ngực.

Thở bình thường. Giữ tư thế này trong 30 giây. Không căng cổ, không nâng vai và không ngửa đầu ra sau.

Bước 3. Để tăng cường độ, hãy úp hai lòng bàn tay vào nhau ở sau lưng và ép chúng để mở rộng ngực hơn nữa.

Thở bình thường. Giữ tư thế này trong 30 giây.

☛ Tìm hiểu thêm: Bài tập thể dục chữa đau vai gáy tại nhà

Một số phương pháp tại nhà khác chữa đau mỏi vai gáy sau sinh

Xoa bóp

Xoa bóp cũng là một phương pháp giúp giảm đau mỏi vai gáy hiệu quả, bởi nó làm tăng tuần hoàn máu, thư giãn cơ và giảm áp lực lên cột sống.

Để xoa bóp trị đau mỏi vai gáy, mẹ có thể làm như sau:

Bước 1: Ngồi thẳng lưng, vai thả lỏng và mắt hướng về phía trước

Bước 2: Dùng hai bàn tay bóp nhẹ vùng gáy trong vòng 3-5 phút.

Bước 3: Dùng tay trái bóp vùng cổ phải và và phải trong 3-5 phút. Sau đó đổi sang tay phải để bóp vùng cổ trái và vai trái. Khi bóp, có thể kết hợp với day ấn để kích thích tuần hoàn máu tốt hơn.

Bước 4: Cuối cùng, bạn có thể bóp nhẹ vùng vai xung quanh cổ để điều hòa khí huyết.

Các động tác với khăn

Chữa đau mỏi vai gáy bằng khăn là một trong những cách chữa trị tại nhà phổ biến của người Nhật. Ưu điểm của phương pháp này là đơn giản, dễ thực hiện mà hiệu quả mang lại cũng rất tốt. Đặc biệt nếu bạn bị cứng cổ, thực hiện phương pháp này sẽ giúp các cơ quanh cổ thư giãn và thả lỏng, giúp bạn có thể duỗi cổ thoải mái.

Cách thực hiện như sau:

Bước 1. Chuẩn bị một chiếc khăn có độ dài vừa phải. Giữ mép khăn mặt bằng cả hai tay

Bước 2. Đặt khăn vào giữa gáy

Bước 3. Ngửa đầu ra sau và nâng hai tay theo đường chéo lên trên.

Bước 4 + 5. Kéo cằm về phía sau mà vẫn giữ nguyên tay. Giữ tư thế trong 5 giây

Thực hiện động tác trên khoảng 5 lần.

Lưu ý: Bạn cần thực hiện các động tác này liên tục và kéo dài. Ngay cả khi cơn đau và sự khó chịu đã giảm bớt. Điều này giúp mang lại hiệu quả điều trị lâu dài và phòng ngừa đau mỏi vai gáy tái phát.

Tổng kết

Trên đây là 3 động tác đơn giản giúp mẹ có thể khắc phục được tình trạng đau mỏi vai gáy sau sinh. Đồng thời, chúng tôi cũng giới thiệu thêm một số phương pháp khác nếu bạn muốn áp dụng thêm.

Đau mỏi vai gáy sau khi sinh là một hiện tượng bình thường và rất phổ biến. Tuy nhiên, nếu sau khi áp dụng các phương pháp trên mà tình trạng này không thuyên giảm hoặc mẹ cảm thấy đau nhiều hơn, hãy đi khám để được tư vấn và có phương pháp điều trị phù hợp.

Nguồn bài viết: https://baovexuongkhop.vn/

Viêm khớp là gì?

Đau ở các khớp thường được gọi là viêm khớp. Tuy nhiên, nó bao gồm một loạt các tình trạng y tế. Có khoảng 100 hoặc thậm chí nhiều tình trạng thấp khớp được biết là gây ra đau nhức trong xương và ảnh hưởng đáng kể đến các mô liên kết. Các triệu chứng điển hình của bệnh viêm khớp là đau và cứng khớp. Ở một số người, viêm khớp phát triển đột ngột trong khi ở những người khác, nó thường là một quá trình từ từ.

Viêm khớp thường gặp ở mọi lứa tuổi. Nó có thể trầm trọng hơn sau khi mang thai và một số phụ nữ có khả năng bị viêm khớp bùng phát một thời gian sau khi sinh. Họ có thể bị đau khớp cổ tay, bàn tay, mắt cá chân và bàn chân sau sinh.

Nguyên nhân của bệnh viêm khớp sau khi sinh

Viêm khớp là tình trạng phổ biến sau khi sinh. Sau đây là những lý do tại sao phụ nữ có thể bị viêm khớp sau sinh:

• Trong thời kỳ mang thai, hầu hết các bệnh tự miễn, chẳng hạn như viêm khớp dạng thấp hoặc viêm khớp vảy nến, sẽ thuyên giảm vì có kháng thể mạnh mẽ và các phản ứng miễn dịch qua trung gian tế bào. Các triệu chứng có thể bùng phát trở lại sau khi mang thai.
• Hệ thống miễn dịch thường trở nên mạnh hơn sau khi mang thai. Hệ thống miễn dịch hoạt động quá mức có thể dẫn đến các bệnh dị ứng hoặc tự miễn dịch có từ trước như viêm khớp dạng thấp (RA), lupus hoặc viêm khớp vảy nến. Trong giai đoạn này, hệ thống miễn dịch quá mức có thể gửi tín hiệu tấn công những thứ hoặc một số thực phẩm không có hại. Toàn bộ quá trình này có thể gây ra rất nhiều dị ứng trong cơ thể, và một số bạn cũng có thể bị viêm. Tình trạng viêm này có thể gây tổn thương xương và các mô khác của bạn.
• Tuổi tác, di truyền, béo phì, lười vận động, hút thuốc, nhiễm trùng, nghề nghiệp và chế độ ăn uống thiếu hụt cũng có thể dẫn đến bùng phát viêm khớp trong thời kỳ hậu sản

Cách quản lý bệnh viêm khớp sau khi sinh

Chăm sóc trẻ sơ sinh trong khi đối mặt với những cơn đau trên cơ thể có thể là một nhiệm vụ cố gắng của người mẹ. Viêm khớp có thể ảnh hưởng đến bất kỳ ai không phân biệt tuổi tác. Phụ nữ mang thai dễ bị viêm khớp dạng thấp hơn, và những người bị viêm khớp sau khi sinh bị nhiều hơn do họ vẫn đang hồi phục sau khi sinh. Dưới đây là một số mẹo có thể giúp bạn đối phó với bệnh viêm khớp sau khi sinh:

1. Đi thăm khám bác sĩ: Nếu bạn bị các loại viêm khớp cụ thể trước khi mang thai, như viêm khớp dạng thấp, đau cơ xơ hóa, lupus, bệnh gút, v.v., bạn nên thông báo cho bác sĩ về những tình trạng này. Bác sĩ có thể đưa ra phương pháp điều trị để giảm thiểu cơn đau, giảm tổn thương khớp và cải thiện chất lượng cuộc sống. Bạn chỉ có thể đạt được chúng thông qua tái khám thường xuyên và thực hiện theo phương pháp điều trị được khuyến nghị.

2. Có một chế độ ăn uống cân bằng: Nếu bạn đang bị đau khớp, bạn phải thay đổi chế độ ăn uống để giảm thiểu các triệu chứng của bệnh viêm khớp. Sau khi mang thai, hệ thống miễn dịch của bạn sẽ khiến cơ thể bạn phản ứng với một số môi trường và thực phẩm theo một cách rất khác. Xác định những tác nhân này là chìa khóa để giảm bớt bệnh viêm khớp. Nói chuyện với chuyên gia dinh dưỡng và bác sĩ của bạn và cố gắng tuân theo kế hoạch ăn kiêng sau sinh sẽ giúp bạn kiểm soát bệnh viêm khớp hiệu quả. Ăn trái cây tươi và rau quả có thể giúp bạn đối phó với bệnh viêm khớp. Bổ sung các loại thực phẩm ít calo, ít chất béo và lên kế hoạch cho các bữa ăn chính và đồ ăn nhẹ của bạn theo cách mà bạn đang có một chế độ ăn uống cân bằng.

Xem thêm: Bệnh viêm khớp nên ăn gì cho bớt đau?

3. Kiểm soát cân nặng hợp lý: Nếu bạn bị thừa cân hoặc bị tiểu đường hoặc tăng huyết áp hoặc cả hai, thì bạn có nguy cơ cao bị viêm khớp. Vì vậy, hãy duy trì cân nặng hợp lý trong suốt thai kỳ. Giảm cân thừa và duy trì cân nặng hợp lý có thể hữu ích nếu bạn bị viêm khớp. Nó có thể làm giảm căng thẳng cho các khớp, đặc biệt là hông và đầu gối. Thừa cân cũng có thể làm tăng nguy cơ bị viêm khớp. Nói chuyện với bác sĩ của bạn và đảm bảo rằng bạn có một trọng lượng khỏe mạnh trong suốt thai kỳ. Nếu bạn đã sinh con, hãy thực hiện các biện pháp giảm cân khi mang thai từ từ thông qua kết hợp chế độ ăn uống lành mạnh và các bài tập. Cân nặng dư thừa có thể gây áp lực lớn hơn lên các khớp của bạn.

4. Duy trì hoạt động: Hoạt động thể chất có thể giúp bạn giảm đau và cải thiện tâm trạng. Nó cũng làm giảm nguy cơ mắc các bệnh mãn tính như tiểu đường, tăng huyết áp và bệnh tim.

5. Cải thiện kỹ năng quản lý bản thân: Bạn có thể tham gia một chương trình giáo dục tự quản lý để học các kỹ năng quản lý bệnh viêm khớp. Nó có thể giúp bạn kiểm soát sức khỏe của mình, kiểm soát cơn đau và các triệu chứng của nó, giảm mức độ căng thẳng, cải thiện tâm trạng và giao tiếp tốt hơn với bác sĩ của bạn.

6. Mang giày dép thoải mái đúng kích cỡ: Tránh đi giày cao gót. Đảm bảo sử dụng giày đế mềm và có đủ đệm.

Viêm khớp sau sinh có khỏi không?

Thật không may, không có cách chữa khỏi bệnh viêm khớp. Tuy nhiên, điều trị sớm và có lối sống lành mạnh có thể giúp bạn kiểm soát tình trạng bệnh và có một cuộc sống gần như bình thường.

Nếu bạn có tiền sử bị viêm khớp hoặc nếu nó là di truyền, thì hãy nói chuyện với bác sĩ chuyên khoa thấp khớp về cách xử trí trong và sau khi mang thai. Mặc dù đau khớp hoặc viêm khớp sau sinh không thể chữa khỏi, bạn có thể thực hiện các biện pháp để kiểm soát nó bằng cách tuân thủ lối sống lành mạnh và thực hiện một chế độ ăn uống cân bằng.

Một khi bạn có con, cuộc sống của bạn có thể thay đổi hoàn toàn. Việc chăm sóc em bé và đối phó với chứng viêm khớp sau sinh có thể khó khăn. Nhưng biết về tình trạng này có thể giúp bạn kiểm soát các triệu chứng của bệnh viêm khớp dễ dàng hơn. Chế độ ăn uống lành mạnh là một yếu tố quan trọng có thể giúp giảm nguy cơ phát triển bệnh viêm khớp sau sinh.

Nếu sau sinh bạn gặp phải tình trạng đau nhức xương khớp. Bạn không cô đơn! Bởi có hàng nghìn bà mẹ cũng gặp phải tình trạng tương tự như bạn. Vậy nên làm gì để hết đau nhức xương khớp sau sinh?

Đau nhức xương khớp sau sinh rất phổ biến!

Mang thai là thời kì có nhiều thay đổi về giả phẫu và sinh lý, chính vì vậy không có gì đáng ngạc nhiên nếu những thay đổi này có tác động đế hệ thống cơ xương, gây ra nhiều vấn đề, như đau khớp toàn thân, đau lưng, đau đầu gối, loãng xương thoáng qua, viêm gân,…

Theo ước tính, có tới 50% các bà mẹ bị đau nhức xương khớp sau sinh, đặc biệt là ở những bà mẹ sinh con lần đầu. Các cơn đau khớp này có thể diễn ra đột ngột hoặc dai dẳng. Cơn đau có thể từ rất nhẹ đến nặng, nhiều bà mẹ thậm chí còn gặp phải những cơn đau dữ dội, khiến họ cảm thấy lo lắng và mệt mỏi.

Hiện tượng này có nguy hiểm không?

Đau nhức xương khớp sau sinh không phải là tình trạng y tế khẩn cấp ảnh hưởng ngay tới tính mạng. Đây là trạng thái sinh lý bình thường, xảy ra khi cơ thể có những thay đổi trong và sau khi mang thai. Nếu có một thai kì tốt cùng với việc sinh nở khỏe mạnh, nghỉ ngơi đầy đủ, ăn uống tốt, mẹ có thể hết bị đau nhức và cơ thể phục hồi nhanh, trung bình sau 6-8 tuần.

Tuy nhiên, nếu gặp tình trạng này, các chị em cũng tuyệt đối không được coi thường, chủ quan.

Bởi trong nhiều trường hợp, các cơn đau có thể kéo dài nhiều tháng sau đó, thậm chí tới 4-6 tháng hoặc lâu hơn. Điều này không chỉ ảnh hưởng tới chất lượng cuộc sống của riêng mẹ mà còn làm ảnh hưởng tới khoảng thời gian tận hưởng giây phút với em bé. Hơn thế nữa, nếu áp dụng các phương pháp điều trị thiếu khoa học, rất có thể sẽ để lại những hậu quả nặng nề lên hệ thống xương khớp, gây ảnh hưởng không nhỏ tới sinh hoạt hằng ngày hay thậm chí những lần mang thai sau.

Triệu chứng

Khi bị đau xương khớp sau sinh, mẹ cũng có các triệu chứng tương tự như đau nhức xương khớp khác, gồm các triệu chứng điển hình như:

– Đau khớp. Ban đầu, các cơn đau khớp chỉ xuất hiện khi mẹ thực hiện các động tác liên quan tới khớp đó và đỡ dần khi nghỉ ngơi. Sau đó, các cơn đau xuất hiện liên tục hơn, mẹ có thể bị đau ngay cả khi không thực hiện hoạt động nào. Cơn đau thậm chí có thể xuất hiện vào ban đêm khi đi ngủ, khiến mẹ không thể ngủ ngon.

– Cứng khớp. Hiện tượng này thường xuất hiện sau khi ngủ dậy hoặc sau một khoảng thời gian không hoạt động. Biểu hiện bằng việc mẹ rất khó di chuyển các khớp, như co duỗi, gập tay, chân,… Sau đó phải mất một khoảng thời gian xoa bóp khớp mới bình thường trở lại.

– Mệt mỏi. Là cảm giác mẹ ngại đi lại, hoạt động do đau và cứng khớp mang lại. Điều này ảnh hưởng tới việc chăm sóc bản thân và em bé.

– Tinh thần lo lắng, trầm cảm. Mẹ cũng có thể bị mệt mỏi, lo lắng tinh thần. Bởi áp lực khi vừa phải chăm con, chăm mình lại cộng thêm nhiều triệu chứng đau đớn, khó chịu. Điều này gây ra cảm giác lo lắng, mệt mỏi, về lâu dài có thể dẫn tới trầm cảm.  Và khi tinh thần xuống dốc, các cơn đau khớp dường như lại trở nên tồi tệ hơn.

– Các triệu chứng khác.

• Khớp bị sưng, đỏ, cảm giác ấm khi chạm vvào
• Đau cơ, đặc biệt là cơ sàn chậu
• Đau và căng vai (khu vực gần đường dây áo ngực hoặc giữa hai xương bả vai)

Nguyên nhân

Thay đổi hormone trong thai kì

Trong suốt thai kì, cơ thể của mẹ chịu nhiều sự thay đổi bởi các hormone gọi là hormone thai kì. Trong đó hormone relaxin và progesterone là hai hormone chính gây ra tình trạng đau nhức xương khớp trong và sau khi sinh.

Hai hormone này giúp nới lỏng dây chằng, mở rộng khung xương chậu, từ đó cho phép mẹ có thể tải được cân nặng của em bé và thực hiện sinh nở dễ dàng. Tuy nhiên, cũng chính vì sự lỏng lẻo của dây chằng và khớp này mà mẹ rất dễ bị đau khớp.

Đặc biệt, sau khi sinh con, các hormone này lại giảm dần đi, cơ và dây chằng co về như ban đầu, sự co rút này có thể dẫn đến tình trạng đau khớp sau sinh.

Các chuyên gia cũng đồng ý rằng, sự thay đổi một cách nhanh chóng và đột ngột của tất cả các hormone trong và sau khi phụ nữ sinh con cũng làm cho họ có nguy cơ bị bệnh viêm khớp cao hơn.

Thai nhi phát triển

Thai nhi trong bụng mẹ sẽ phát triển dần lên theo thời gian, tăng dần về cân nặng và chiều dài. Càng về gần cuối thai kì, thai nhi càng chèn ép nhiều vào cột sống và ổ bụng, kết quả là dây chằng, dây thần kinh bị chèn ép, gây ra những đau đớn ở vùng khớp thắt lưng, cột sống.

Cùng với đó, khi thai nhi lớn lên, mẹ cũng phải có những thay đổi trong việc ngồi, đứng, nằm. Cột sống và các khớp phải điều chỉnh để phù hợp với các tư thế này và tải được trọng lượng của cả mẹ lẫn bé, lâu dần dẫn tới đau nhức. Sau khi sinh, cơn đau vẫn có thể tiếp tục tiếp diễn do các khớp vẫn chưa kịp thích nghi để bình thường trở lại.

Do sinh thường hoặc sinh mổ

Để chuẩn bị cho việc sinh nở, xương chậu của mẹ phải mở rộng ra để thai có thể ra ngoài. Thai càng lớn, khớp chậu càng phải giãn mở nhiều. Vậy nên, hậu sản các mẹ thường bị đau nhức vùng khớp hông, chậu.

Với sinh mổ, nguyên nhân gây đau nhức xương khớp là do tiêm thuốc tê. Việc tiêm thuốc sẽ llàm ảnh hưởng đến dây thần kinh và tủy sống ở vùng thắt lưng. Sau sinh, nếu vùng này phục hồi kém, mẹ có thể gặp các cơn đau nhức xương khớp thường xuyên, thậm chí cơn đau có thể kéo dài tới 15-20 năm sau.

Tăng cân khi mang thai

Như chúng ta đều biết, kể từ khi mang thai tới lúc sinh nở, mẹ có thể tăng từ 10 đến 20 kg. Việc tăng cân chỉ trong một khoảng thời gian ngắn như vậy gây ra những áp lực rất lớn lên hệ thống xương khớp, cơ và dây chằng. Chúng phải chịu tải trọng lớn hơn bình thường gấp nhiều lần. Hậu quả là các cơn đau nhức xảy ra và có thể kéo dài tới tận sau khi sinh em bé.

Tư thế chăm bé không đúng

Bà mẹ nào cũng phải học cách chăm sóc em bé sau khi sinh (đặc biệt là những bà mẹ sinh con lần đầu). Nhiều mẹ do lần đầu bỡ ngỡ nên có tư thế chăm em bé chưa đúng, chẳng hạn như: bế, cho con bú ở tư thế thấp khiến vai và tay không được thả lỏng, dẫn tới đau nhức; bế con suốt cả ngày làm cho tay và cổ không được nghỉ ngơi;… Về lâu dài, có thể gây ra những cơn đau nhức xương khớp thường xuyên hơn.

Sinh hoạt, ăn uống kém

Nếu trong khi mang thai và sau sinh, mẹ có một chế độ sinh hoạt không khoa học cũng như chế độ ăn uống kém, chẳng hạn: hút thuốc lá, không tập thể dục, không chịu bổ sung dinh dưỡng,… thì đây có thể là nguyên nhân khiến mẹ khó phục hồi sau sinh, làm các cơn đau nhức xương khớp diễn ra lâu hơn và làm tăng nguy cơ mắc các bệnh viêm khớp khác.

Có tiền sử mắc bệnh lý xương khớp

Nếu trước khi mang thai, mẹ đã có tiền sử mắc một số bệnh lý xương khớp tự miễn như viêm khớp vảy nến, viêm khớp dạng thấp, lupus ban đỏ,… thì khi mang thai, các bệnh lý này sẽ có chiều hướng thuyên giảm đi, bởi lúc này hệ thống miễn dịch và các hormone trong cơ thể có sự thay đổi mạnh. Nhưng sau khi sinh, các bệnh lý trên lại có xu hướng bùng phát mạnh mẽ hơn, bởi lúc này hệ miễn dịch lại bắt đầu hoạt động mạnh trở lại, đôi khi có thể hoạt động quá cả mức cần thiết, làm kích hoạt các bệnh lý tự miễn trên.

Ngoài ra, sau sinh mẹ cũng có thể bị đau nhức xương khớp tồi tệ hơn nếu trước đây từng bị chấn thương khớp.

Di truyền

Nếu mẹ có người thân trong gia đình bị bệnh xương khớp, mẹ cũng sẽ có nguy cơ cao mắc các căn bệnh này. Đặc biệt, quá trình mang thai và sinh nở, do những thay đổi bên trong cơ thể, bệnh sẽ có điều kiện để bùng phát lên.

Loãng xương sau sinh

Quá trình mang thai, mẹ phải bổ sung canxi đầy đủ thì thai nhi mới có thể phát triển khỏe mạnh. Nếu không, canxi sẽ được ưu tiên cho thai nhi trước và điều này khiến mẹ thiếu hụt đi loại vitamin này, theo thời gian có thể gây ra loãng xương.

Loãng xương là một bệnh lý nguy hiểm, nó không chỉ làm mẹ bị đau nhức xương khớp mà còn làm tăng nguy cơ rạn xương, nứt gãy xương.

Làm sao để hết đau nhức xương khớp sau sinh?

Trị liệu nóng – lạnh

Cả phương pháp nóng và lạnh đều có thể giúp giảm đau nhức xương khớp sau sinh.

Để trị liệu nóng, mẹ có thể tắm nước ấm vào buổi sáng dưới vòi hoa sen hoặc ngâm bồn với muối tắm epsom, tinh dầu; sử dụng túi chườm nóng để chườm lên các khớp bị đau. Chú ý, không được chườm nóng lên các vết thương  hở, chảy máu, giãn tĩnh mạch.

Để trị liệu lạnh, mẹ có thể sử dụng túi chườm lạnh hoặc ngâm khớp tay chân bị đau vào chậu nước đá. Chú ý không được chườm lạnh trực tiếp lên da mà phải bọc qua một lớp khăn, mỗi ngày không chườm quá 5 lần và mỗi lần không quá 15 phút.

Xoa bóp

Phương pháp này đã được chứng minh là giúp giảm đau khớp rất hiệu quả. Ngoài ra, nó còn kích thích cơ thể sản xuất ra các “chất hạnh phúc”, giúp mẹ thư giãn, nâng cao tinh thần.

Để tiến hành xoa bóp, mẹ có thể tìm hiểu trong sách hoặc các bài viết uy tín trên internet. Ngoài ra, mẹ cũng có thể tới các trung tâm spa uy tín được các chuyên viên xoa bóp chuyên nghiệp tiến hành massage.

Thiền

Thiền đã được chứng minh là giúp giảm đau xương khớp, giảm rụng tóc sau sinh hiệu quả thông qua việc giải tỏa căng thẳng, thư giãn tâm trí. Nó còn được khoa học chứng minh có thể làm giảm đau ở 57% bệnh nhân và với những bệnh nhân đã có kinh nghiệm thiền, con số này lên tới 90%. Nguyên nhân là do thiền giúp di chuyển sự tập trung của mẹ ra khỏi cơn đau.

Song song với đó, khi thiền, các hormone căng thẳng sẽ không còn được tiết ra nữa, cơ thể sẽ rơi vào trạng thái bình tâm, tĩnh lặng, từ đó giải phóng ra chất giảm đau tự nhiên của cơ thể.

Có rất nhiều hình thức thiền khác nhau và thiền chỉ là một phương pháp rèn luyện sức khỏe đã được chứng minh. Nó không phải là niềm tin hay liên quan tới tâm linh. Mẹ có thể tìm hiểu về thiền trên internet hoặc tìm một người hướng dẫn tại các lớp học thiền.

Xoa bóp từ gừng và rượu

Theo Đông y, gừng có tác dụng giảm đau, viêm rất hiệu quả. Bởi nó có khả năng tán hàn, giúp tăng lưu thông huyết mạch, từ đó giảm đau nhức. Theo nghiên cứu của y học hiện đại, gừng có khả năng làm giảm hoạt động của một số chất hóa học gây viêm khớp, hoạt động như một loại thuốc giảm đau gọi là thuốc chống viêm không steroid (NSAID).

Để làm bài thuốc xoa bóp từ rượu và gừng, mẹ cần chuẩn bị:

• 500g củ gừng tươi
• Rượu trắng 45 độ

Thực hiện: Rửa sạch gừng, đạp dập rồi cho vào bình rượu trắng ngâm trong 2-3 tuần là dùng được. Khi sử dụng, lấy rượu gừng xoa bóp lên vùng khớp bị đau nhức (không xoa lên vết thương hở). Thực hiện đều đặn mỗi ngày để có được hiệu quả tốt nhất.

Uống nước đầy đủ

Việc uống nước không giúp chữa khỏi bệnh xương khớp, tuy nhiên nó có thể cải thiện đáng kể sức khỏe của khớp, từ đó làm giảm các cơn đau nhức. Bởi nước giúp kích thích sản xuất hoạt dịch khớp (là chất bôi trơn bên trong khớp, giúp khớp trở nên linh hoạt và hoạt động như một tấm màng đệm giữa hai đầu xương, giúp giảm áp lực).

Nước cũng là thành phần chính của sụn khớp (chiếm tới 80% sụn khớp). Khi sụn đủ nước, nó sẽ mềm và phát huy được tối đa vai trò của mình.

Đồng thời, nước cũng giúp giảm sưng viêm quanh khớp, khuyến khích sự phát triển của các tế bào mới trong các mô sụn

Theo khuyến cáo, phụ nữ nên uống khoảng 2,5 lít nước mỗi ngày.

Bổ sung đầy đủ dinh dưỡng

Để có một sức khỏe tốt, mẹ cần xây dựng cho mình một chế độ ăn uống đầy đủ dinh dưỡng, cân bằng giữa các nhóm thực phẩm. Đồng thời, chú ý tới một số loại thực phẩm tốt cho khớp, chẳng hạn:

• Các loại cá béo (cá thu, cá mòi, cá ngừ, cá hồi)
• Các loại rau màu xanh đậm (rau muống, súp lơ xanh, rau chân vịt)
• Trái cây có màu rực rỡ (mâm xôi, việt quất, lựu, mận)
• Trái cây họ cam quýt
• Các loại gia vị như tỏi, gừng, nghệ
• ,v.v.

☛ Tìm hiểu thêm: Bị đau nhức xương khớp nên ăn gì và kiêng gì?

Tập thể dục thể thao

Nếu không có điều kiện và thời gian để tới phòng tập, mẹ có thể thực hiện các bài tập tại nhà. Các bài tập này không nhất thiết phải là các bài tập chuyên nghiệp, cần nhiều dụng cụ, mẹ chỉ đơn giản đi bộ quanh nhà, tập vài động tác yoga, thư giãn xương khớp,…

Chú ý tư thế chăm em bé

Như ta đã nói ở trên, tư thế chăm sóc em bé không đúng cũng là một trong các nguyên nhân dẫn tới đau nhức xương khớp. Vì thế, mẹ nên chú ý hơn tới tư thế của mình, làm sao để cơ thể được thoải mái nhất, hệ thống xương khớp không phải chịu nhiều áp lực.

Một số gợi ý dành cho mẹ là:

• Không nâng em bé từ vị trí quá thấp;
• Giảm thời gian bế em bé để tay được thư giãn, nghỉ ngơi;
• Kê gối dưới lưng khi cho em bé bú.
• .v.v.

Lưu ý khi dùng thuốc giảm đau khớp sau khi sinh

Có rất nhiều loại thuốc khác nhau giúp mẹ giảm đau nhức xương khớp sau khi sinh, bao gồm cả các loại thuốc không kê đơn và kê đơn. Tuy nhiên, nếu mẹ vừa mới sinh và đang cho con bú, hãy cân nhắc thật kỹ lưỡng việc uống thuốc. Bởi bất kì loại thuốc nào khi vào cơ thể cũng có thể đi qua sữa mẹ và làm ảnh hưởng tới em bé.

Trong trường hợp cần thiết, bạn cần phải hỏi ý kiến của bác sĩ điều trị trước khi dùng.

Khi nào mẹ nên đi khám?

Nếu sau sinh 8 tuần, các triệu chứng đau nhức xương khớp của mẹ không thuyên giảm hoặc nó ảnh hưởng rất lớn tới cuộc sống, mẹ nên đi khám để được bác sĩ tư vấn phương pháp điều trị phù hợp.

Nếu phải sử dụng thuốc, bạn cần thông báo cho bác sĩ biết là mình đang cho con bú. Điều này giúp bảo vệ sự an toàn cho cả mẹ và bé.

Kết luận

Sau sinh, mỗi bà mẹ đều có rất nhiều kì vọng về cuộc sống mới của mình và em bé. Tuy nhiên, những cơn đau nhức xương khớp có thể là điều mà họ không lường trước được, đặc biệt là những người lần đầu làm mẹ. Thế nhưng đừng quá lo lắng về điều này, đau khớp sau sinh là tình trạng phổ biến mà nhiều bà mẹ gặp phải, điều quan trọng là mẹ cần nhận thức được đúng về vấn đề này, chuẩn bị tâm lý và tìm cách điều trị phù hợp.

Theo: https://baovexuongkhop.vn/dau-nhuc-xuong-khop-an-gi-2835/

Những nguyên tắc cần nhớ khi cho con bú sữa mẹ

• Mỗi ngày mẹ nên tắm rửa sạch sẽ, nếu trước khi sinh có tình trạng đầu vú hơi ngắn hoặc bị thụt vô, thì có thể nhờ nhân viên y tế hướng dẫn phương pháp xử lý, để tiện cho con bú sữa mẹ.
• Sau khi sinh nên sớm bắt đầu cho con bú, để kích thích sữa tiết ra.
• Thông thường bé càng bú nhiều thì sữa sẽ càng tiết ra nhiều, ngược lại thì sẽ tiết ra càng ít, tiếp tục cho con bú thì sữa mẹ sẽ tiết ra không ngừng.
• Sữa mẹ dễ tiêu hoá, có thể tùy theo nhu cầu của trẻ mà cho bú, lúc bắt đầu khoảng hai giờ đồng hồ thì có thể cho bú một lần.
• Mỗi lần cho bú áp dụng phương thức thay phiên, như là lần này cho bú bên vú trái, thì lần sau cho bú bên vú phải, mới có thể cho trẻ bú được lượng sữa mẹ cân bằng về dinh dưỡng.
• Người mẹ cho con bú phải được nghỉ ngơi, ngủ nghỉ đầy đủ, và cuộc sống khỏe mạnh.
• Lúc bắt đầu cho trẻ bú đối với người mẹ và đứa trẻ đều cần phải học tập và thích nghi, nếu như gặp phải vấn đề , có thể hỏi nhân viên y tế hoặc bạn bè có kinh nghiệm trong việc cho con bú, phần lớn đều có thể giải quyết, phải có lòng nhẫn nại và tự tin, đừng dễ dàng bỏ cuộc.
• Phân biệt sữa non và sữa già: Sữa non trông có vẻ hơi xám trắng giàu chất đạm, đường, vitamin, chất khoáng và thành phần nước. Sữa già thì hơi trắng hơn và giàu chất béo, là nguồn năng lượng chủ yếu.
• Đối với một em bé bú mút sữa mẹ với động tác chậm thì đừng có ngừng việc cho bé bú trước khi bé bú xong hoặc bé chưa bú đủ.

Xem thêm:

• Vitamin A – Mọi người mẹ đều cần biết
• Axit folic – Dưỡng chất quan trọng không thể thiếu

Làm thế nào có nhiều sữa mẹ

1. Sau khi sinh xong nên sớm cho con bú.
2. Sau khi trẻ sơ sinh ra đời lập tức cho bú sữa mẹ, đồng thời thường xuyên cho trẻ bú, không thêm sữa bột, không dùng bình sữa, không dùng núm vú làm ảnh hưởng đến việc trẻ học bú mẹ.
3. Trẻ đói thì cho trẻ bú, cho trẻ bú càng nhiều thì lượng sữa tiết ra càng nhiều.
4. Ngoài việc cho trẻ bú sữa mẹ ra, tránh cho trẻ uống sữa bột, hoặc các thức uống khác và ngậm núm vú, nếu không trẻ sẽ không có cảm giác đói và giảm lần bú sữa mẹ, như vậy lượng sữa tiết ra sẽ ít đi.
5. Khi đứa trẻ không ở bên mình thì có thể dùng tay hoặc dụng cụ vắt sữa nặn sữa ra, đồng thời mang sữa mẹ cất giữ để dành cho trẻ bú.
6. Tư thế cho con bú đúng.
7. Đối với người mẹ: bụng đói thì cứ ăn, miệng khát thì cứ uống.
8. Ngủ đủ giấc và tâm trạng vui vẻ.

Cách bảo quản sữa mẹ

1. Trước khi đi làm hoặc buổi tối trước ngày đi làm, người mẹ có thể nặn sữa để dành. Người nhà sẽ cho bé bú khi bạn đi làm. Trong giờ nghỉ trưa tại công sở, mẹ có thể hút sữa và bỏ vào lạnh, mang về cho con bú vào hôm sau.
2. Mang sữa nặn ra trực tiếp bỏ vào bình thủy tinh, bình nhựa sạch có nắp đậy hoặc túi ny lông bảo quản sữa, đóng kín lại, và để dư ra một khoảng không để phòng trường hợp sữa sau khi đông lạnh bị nở ra.
3. Nguyên tắc nặn một lần dùng một bình đựng sữa, và bên ngoài dán ngày và thời gian nặn sữa.

Bầu vú mẹ căng cứng

Nguyên nhân

1. Sữa tích tụ và tuyến sữa bị nghẹt.
2. Lượng huyết dịch và bạch huyết nơi bầu vú cung ứng tăng lên, dẫn đến bị phù có cục cứng.

Phương pháp xử lý

1. Sớm cho trẻ bú.
2. Tăng thời gian và số lần cho trẻ bú.
3. Mỗi lần cho bú với mỗi bên khác nhau.
4. Mặc áo ngực thích hợp để nâng đỡ và giảm sự co kéo gây đau đớn.

Cách cho con bú sữa mẹ

Trước khi cho con bú nên rửa sạch hai tay

Nên lựa cho mình một tư thế thoải mái, nằm hoặc ngồi. Nếu ngồi thì lựa chọn tư thế thoải mái trên một cái ghế, tốt nhất là ghế có tay vịn, phía sau có tấm lót đệm, độ cao thấp thích hợp để gác chân v..v.

Người mẹ ôm con vào lòng, để phần ngực và bụng của con áp vào phần ngực bụng của mẹ. Miệng môi của con với bầu vú mẹ giữ ở vị trí thẳng hàng.

Để con ngậm cả đầu vú và một phần quầng vú của mẹ. Khi cần thiết có thể dùng một tay nâng bầu vú, lấy ngón cái và ngón trỏ giúp trẻ dễ dàng ngậm bầu vú mẹ được sâu hơn.

Khi bầu vú mẹ căng cứng, con sẽ khó ngậm quầng vú. Mẹ có thể nặn sữa ra một ít trước để bầu vú mềm, con sẽ dễ bú hơn.

Khi con bú no rồi, con sẽ tự động nhả bầu vú ra. Nếu con ngủ thiếp đi nhưng chưa nhả bầu vú ra, mẹ có thể dùng ngón tay của một tay kia từ góc miệng của bé nhẹ nhàng đẩy xuống, để bé ngưng bú, rồi nhẹ nhàng kéo đầu vú ra.

Sau khi cho con bú xong, nếu con có tình trạng ợ hơi nôn sữa, thì nên bế con lên, vỗ nhẹ vào lưng, để con ợ ra không khí mà khi bú con đã nuốt vào. Vỗ lưng con hơn 10 phút vẫn không thấy con ợ hơi, thì không cần làm tiếp.

Xem thêm:

• dấu hiệu mang thai sớm
• dấu hiệu mang thai tuần đầu

Làm thế nào để biết bé đã bú đủ lượng sữa

Dạ dày của bé kích cỡ như thế nào?

Dạ dày của trẻ sơ sinh sẽ tăng dần qua các giai đoạn:

Ngày thứ nhất: khoảng 5-7 c.c, cỡ như một trái nhãn, ngày đầu tiên dạ dày của trẻ sơ sinh không có tính đàn hồi, cho bé bú quá nhiều thì bé sẽ dễ bị nôn sữa ra ngoài .

Ngày thứ ba: khoảng 22-30c.c, cỡ như một trái vải.

Ngày thứ bảy: khoảng 45-60c.c, cỡ như một trái đào.

Làm thế nào xác định bé đã bú đủ lượng sữa

a. Xác định bé bú đủ chưa qua trọng lượng

– Sau khi sinh mấy ngày đầu thể trọng giảm xuống không quá 7-10%. Trong hai tuần sau đấy thì thể trọng bé sẽ trở lại như lúc mới sinh.

– 4 tháng đầu: 1 tuần tăng lên khoảng 150-210 gram.

– 4 đến 6 tháng: 1 tuần tăng khoảng 120-150 gram.

– Sau 6 tháng : 1 tuần tăng lên 60-120 gram.

– Thông thường từ 5 đến 6 tháng thì thể trọng sẽ nặng gấp đôi so với lúc mới sinh, khi được một tuổi thì thể trọng sẽ nặng hơn gấp 3 lần so với khi mới sinh.

b. Xác định bé bú đủ chưa qua lượng nước tiểu

– Khi sinh ra từ 1-5 ngày: tùy theo số ngày sau khi sinh, cứ mỗi ngày tăng thêm một miếng tã lót ướt nước tiểu.

– 5 ngày sau khi sinh: mỗi ngày từ 5 đến 6 miếng tã lót ướt đẫm nước tiểu (lượng nước tiểu khoảng 45c.c/ lần)

– 6 tuần sau khi sinh: mỗi ngày 4 đến 5 miếng tã lót ướt đẫm nước tiểu (lượng nước tiểu khoảng 100c.c/ lần), màu nước tiểu vàng nhạt.

c. Xác định bé bú đủ chưa qua việc đi tiêu

Sau 4 ngày, một ngày bé đi 3 đến 5 lần, cỡ khoảng một đồng xu và có màu vàng.

1. Những ích lợi của việc cho con bú bằng sữa mẹ

1. Sữa mẹ tươi, thơm ngon, phù hợp với khẩu vị trẻ và rất rẻ, cho bé bú rất dễ dàng và tiện lợi.
2. Bé dễ tiêu hóa, hấp thụ
3. Trong năm đầu, bé không dễ bị bệnh về đường ruột vì sữa mẹ an toàn và cung cấp nhiều kháng thể cho bé.
4. Bé it gặp hiện tượng bị dị ứng và các bệnh về đường hô hấp ,và da .
5. Sữa mẹ có đầy đủ các chất cần thiết để cung cấp sự phát triển thích hợp cho não bộ của trẻ.
6. Sữa mẹ giúp phòng ngừa sâu răng (mục xương răng), tăng sự hoạt động của khoang miệng, khiến cằm của trẻ dài và đẹp.
7. Kiến lập một quan hệ tốt giữa mẹ và con.
8. Thúc tiến việc co rút của tử cung.
9. Tiêu hao nhiệt lượng, giúp giữ thân hình thon gọn.
10. Giảm tỷ lệ bị mắc bệnh ung thư vú.

Xem thêm:

• Dấu hiệu có thai
• Tác dụng của Omega 3 6 9

2. Thành phần sữa mẹ trong sữa non, sữa già

Thành phần sữa mẹ không phải cố định bất biến, tùy theo việc ăn uống của người mẹ thay đổi, thì sữa mẹ cũng có chút ít thay đổi.

Thỉnh thoảng, người mẹ phát hiện sau khi họ ăn một vài thứ không thường ăn, thì trẻ sơ sinh cũng tỏ ra bất an.

Nhưng đa phần các bà mẹ khi cho con bú, vẫn có thể tiếp tục giữ việc ăn uống vốn có của họ. Cho dù là các gia vị có mùi vị nồng, như tiêu, tỏi v..v, thông thường không ảnh hưởng đến chất lượng sữa, không ảnh hưởng đến tâm lý của trẻ.

Sữa non

Sau khi sinh một vài ngày đầu, bầu vú người mẹ sẽ tiết ra sữa non, so với sữa tiết ra ở những ngày sau thì hơi vàng, đặc, và lượng sữa ít. Nhưng một trẻ sơ sinh chỉ cần một lượng sữa này cũng đủ để cho trẻ bú rồi. Sữa non chính là thức ăn quý giá mà trẻ sơ sinh cần trong những ngày đầu.

Sữa non chứa nhiều chất kháng thể và bạch huyết cầu hoạt tính, giống như cho trẻ chích một mũi thuốc phòng ngừa, bảo vệ bé chống lại những vi khuẩn và virus độc bệnh mà ngày sau sẽ gặp phải.

Sữa non đồng thời giàu nhân tố sinh trưởng, kích thích đường ruột chưa thành thục của trẻ phát triển. Nhân tố sinh trưởng này giúp đường ruột của trẻ chuẩn bị sẵn sàng tiêu hóa và hấp thụ sữa mẹ, đồng thời tránh hấp thụ những chất đạm chưa tiêu hóa.

Nếu bé sơ sinh trước khi bú sữa non đã tiếp cận với sữa bột hoặc các thức ăn khác, những thức ăn này sẽ phá hoại đường ruột gây ra việc dị ứng.

Sữa non là một loại thuốc gây tiêu chảy nhẹ, giúp bé thải ra phân thai, phòng ngừa được bệnh vàng da.

Sữa trưởng thành (Sữa già)

Sau khi sinh một đến hai tuần, lượng sữa mẹ sẽ tăng lên đáng kể, màu sữa và thành phần cũng thay đổi, nên gọi là “Sữa già”.

Sữa già trong hơn sữa bột, cho nên có một số bà mẹ lo lắng nó không đủ dinh dưỡng. Trên thực tế nó chứa đựng tất cả các chất dinh dưỡng mà trẻ cần khi sinh trưởng. Cho dù là trong bầu không khí nóng nực, trẻ vẫn nhận được tất cả lượng nước mà trẻ cần thông qua sữa mẹ.

Không giữ ấm cơ thể

Mặc kín toàn thân là một việc không dễ dàng đối với sản phụ bị nực sữa, ngay cả những người sinh con vào mùa đông. Hầu hết phụ nữ trong giai đoạn ở cữ đều cảm thấy hết sức nóng nực, nhưng nếu toàn thân không được giữ ấm và kín, sau này rất có thể họ sẽ rơi vào tình trạng “thiên hạ chưa rét thì mình đã rét”.

Thậm chí, có một số người còn phải mặc áo rét giữa tiết trời mùa hè nóng bức. Nhất là vùng bụng của sản phụ, nếu hay bị hở trong thời kì ở cữ, về sau sẽ rất hay bị đau bụng, lạnh bụng.

Ngồi nhiều, luôn cho con bú trong tư thế ngồi

Cơ thể người phụ nữ vừa mới sinh còn yếu, xương cốt vừa phải trải qua một trận “tập dượt” khá nặng nên chưa thể trở lại ngay trạng thái bình thường. Nếu ngồi nhiều sẽ dễ mắc chứng đau lưng kinh niên.free-toddlers

Hơn nữa, tử cung bị co thắt mạnh chưa hồi phục, việc ngồi quá nhiều, nhất là ngồi xổm khiến cho tử cung có thể bị sa. Tốt nhất là nên đi lại nhẹ nhàng 1, 2 lần trong ngày để cơ thể được vận động, từ đó điều hòa khí huyết.

Đọc thêm: Đau xương khớp sau sinh – nên làm gì?

Nói quá nhiều, quá nhanh

Đây là đặc tính của nhiều chị em, rất khó bỏ ngay cả khi vừa sinh con. Tuy nhiên phải quyết tâm, nếu không sẽ có thể mắc phải tật nói líu lưỡi, nói nhịu.

Tẩm bổ quá nhiều

Nhiều phụ nữ thường xuyên lo lắng rằng mình không có đủ sữa cho em bé bú. Vì vậy, họ ra sức ăn thật nhiều mà chủ yếu là ăn những đồ ăn giàu đạm như: móng giò, thịt lợn, thịt gà… Kết quả là thân hình ai nấy đều “nở ra” một cách không thể phanh lại được. Chính điều này sẽ lại biến thành nỗi lo lớn của họ khi sắp sửa đi làm trở lại.

Ăn ít rau củ và hoa quả

Đối với cơ thể sản phụ cũng như em bé, nguồn vitamin và khoáng chất có dồi dào trong hoa quả và rau củ là vô cùng cần thiết. Nó giúp cho hai mẹ con có được sức đề kháng tốt hơn, da dẻ hồng hào và mịn màng hơn. Do đó, thực đơn dành cho sản phụ nhất thiết phải được cân đối giữa phần thức ăn giàu đạm với rau, củ, quả giàu vitamin.

Kiêng tắm gội quá lâu

Mặc dù rất khó chịu do cả ngày sữa chảy đầm đìa, mồ hôi nhễ nhại nhưng chị em vẫn cố nhịn tắm gội vì kiêng. Thực ra chỉ cần kiêng tắm gội trong khoảng một tuần, nhưng trong thời gian này sản phụ nên lau người nhẹ nhàng và thay quần áo thường xuyên.

Kiêng tắm rửa quá lâu sẽ càng làm cho sản phụ thêm mệt mỏi, thậm chí ăn không ngon, ngủ không yên, khó có thể có đủ sức lực để chăm sóc em bé. Như vậy mới là yếu tố dễ gây ảnh hưởng đến sức khỏe sau này.

Quá lo lắng về vóc dáng mình

Ai sinh con cũng đều có sự thay đổi về vẻ ngoài, không nhiều thì ít. Nhưng đó chỉ là giai đoạn ban đầu, nếu chịu khó tập luyện, bạn hoàn toàn có thể lấy lại một cơ thể săn chắc. Hơn nữa, thực tế cho thấy, đa phần phụ nữ sau khi sinh con đều đẹp lên. Cho nên bạn đừng quá lo lắng sẽ dễ bị stress, chính điều này có thể làm cho bạn xấu đi đấy.

Ngại “gần gũi” chồng

Phải thừa nhận rằng sản phụ nào cũng rất bận rộn, mệt nhọc vì phải lo cho em bé. Nhưng đừng quên còn một “em bé trong hình hài người đàn ông” của chúng ta cần được quan tâm, chia sẻ. Nhiều phụ nữ từ khi có con do quá mải chăm sóc con mà xao nhãng “chuyện ấy” với chồng, hậu quả đôi khi rất khó lường.

Quên bổ sung các vi chất cần thiết

Đó là các chất sắt, canxi, vitamin A, D… chỉ trông đợi từ nguồn thức ăn hàng ngày là không đủ, mà sản phụ cần bổ sung những vi chất này thường xuyên, bằng cách dùng thuốc từ giai đoạn mang thai cho đến nhiều tháng sau khi sinh.
Những sản phụ nuôi con bằng sữa mẹ lại càng cần phải chú ý điều này, vì ngoài nhu cầu cho cơ thể mẹ còn phải “chia” cho cả em bé. Nếu không, lượng sữa tiết ra hằng ngày sẽ “rút” dần những chất này của người mẹ đến mức cạn kiệt. Cơ thể thiếu nhiều loại vi chất rất khó có thể hồi phục lại sức khỏe ban đầu, nguy hiểm hơn có thể để lại những biến chứng về sau.

Suốt ngày ở trong phòng kín

Cho dù là mới sinh, người phụ nữ cũng rất cần được thường xuyên tiếp xúc với bầu không khí trong lành, thoáng đãng. Vì thế, không nên nhốt mình cả ngày ở trong buồng mà thỉnh thoảng phải đi ra những chỗ không khí được lưu thông. Chỉ cần chú ý tránh những nơi hút gió hay có gió lùa.

Bên cạnh đó, cần phơi nắng sớm hàng ngày (trước 9 giờ sáng), cho cả mẹ và con là tốt nhất, kết hợp với tập thể dục nhẹ nhàng.

Đọc thêm: Phụ nữ bị rối loạn nội tiết sau sinh – làm sao để cải thiện?